امروزه با پیشرفت های پرشتاب تکنولوژی شاهد انواع و اقسام اتصالات و کابلهای جدید هستیم. ممکن است این سوال پیش بیاید که با وجود انواع مختلف این اتصالات و پورتهای ورودی و خروجی تصویر در کامپیوتر و تلویزیون و ویدئو پروژکتورها ،کدامیک را باید انتخاب کرد. خصوصا در سال های اخیر کاربران زیادی به سمت مانیتورها و تلویزیونهایی با رزولوشن ۴K یا بهتر بگوییم Ultra HD گرایش پیدا کرده اند و به تدریج نسل اتصالات قدیمی DVI و VGA نیز جای خود را به اتصالات نسل جدید مانند HDMI دادهاند ، با این توضیحات، قصد داریم در این مقاله اشارهای گذرا به برخی از محاسن و ویژگیهای سه اتصال پرطرفدار داشته باشیم.
کابل HDMI
HDMI مخفف کلمه High-Definition Multimedia Interface به معنی رابط چند رسانه ای با کیفیت بالا است و اولین بار در سال ۲۰۰۳ به بازار عرضه شد. از کابلهای HDMI برای اتصال تلویزیون و مانیتور به پلیرهای معمولی و بلوری، کنسولهای بازی، گیرنده دیجیتال، دوربین، ساندبار، گوشی، کامپیوتر و لپ تاپ استفاده میشود.
انتخاب کابل مناسب به خاطر تنوع بالای آنها چندان ساده نیست. برای مثال نسل جدید این کابلها با عنوان HDMI 2.0 امکان انتقال محتوای 4K و HDR را دارد اما مدلهای اولیه فاقد چنین قابلیتی هستند. مواردی نظیر طول کابل، نوع کانکتور و جنس مواد هم در تجربه کاربری و دوام آنها اهمیت به سزایی دارد.
برخی از مزایای کابلهای HDMI
پشتیبانی از ویدیوهای سه بعدی
انتقال سیگنال ویدیویی سه بعدی از کامپوننتهایی نظیر پلیر بلوری سه بعدی به پروژکتور یا تلویزیونهای سازگار با آن از دیگر مزایای محدود به کابلهای HDMI است.
اتصال به اینترنت
یک پورت HDMI استاندارد با ۱۹ پین نه تنها دادههای صوتی و تصویری بلکه انرژی الکتریکی، اطلاعات شناسایی و کنترل دو طرفه را نیز منتقل میکند. کابلهای HDMI با برچسب ۱.۴ و جدیدتر از آن، حتی اتصال اینترنتی بین دستگاههای سازگار را نیز ممکن میکند.
انتقال همزمان صدا و تصویر
یکی از دلایل محبوبیت بالای HDMI این است که در بین تمامی پورتها، تنها این رابط امکان انتقال همزمان تصویر و صدای چند کاناله از طریق یک کابل را دارد.
انتقال محتوا با کیفیت بالا
دستگاههای فاقد پورت HDMI داده دیجیتال دریافتی را به آنالوگ تبدیل کرده و سپس منتقل میکنند. مشکل اینجاست که حین تبدیل دادههای آنالوگ به دیجیتال یا برعکس، کیفیت صدا و تصویر اندکی افت میکند.در کانکتورهای HDMI اما خبری از این تبدیل نیست و سیگنالهای صدا و تصویر بدون فشرده سازی و در قالب بیتهای ۰ و ۱ دریافت و به نمایشگر میرسند، در نتیجه کیفیت محتوا دست نخورده باقی میماند.HDMI نه تنها از ویدیوهای با رزولوشن 4K و 8K پشتیبانی میکند بلکه توانایی انتقال کانال های صوتی متعدد با کیفیت ۲۴ بیت و نرخ نمونه برداری ۱۹۲ کیلوهرتز را نیز دارد.
هم اکنون HDMI 2.1 آینده دارترین استاندارد صفحه نمایش موجود است. این استاندارد در مقایسه با HDMI 2.0 با پهنای باند 18 گیگابیت بر ثانیه، دارای پهنای باند 48 گیگابیت بر ثانیه است که همین بهبود امکان پشتیبانی از وضوح تصویرهای بسیار بالاتر را با نرخ فریم دهی بیشتر ممکن میکند. این استاندارد از وضوح تصویر 10K با نرخ نوسازی تصویر 120 هرتز پشتیبانی میکند که میبایست برای اجرای روان بازیها در چنین وضوح تصویر بسیار بالایی کافی باشد، البته اگر سیستم گیمینگ کاربر دارای چنین قدرت گرافیکی باشد. هم اکنون هیچ مانیتوری با وضوح 10K در دسترس نیست اما به نظر میرسد HDMI 2.1 بتواند برای سالیان زیادی استاندارد نمایشگرها باقی بماند.
بیشتر بخوانید: تعمیر برد اینورتر تلویزیون
کابل DVI
کابل اتصالی دی وی آی (Digital Visual Interface) به عنوان جانشینی برای اتصالات آنالوگ به دنیای فناوری اتصالات و کابل های کامپیوتر وارد شد و جانشین کابلهای VGA گردید. درواقع نمایشگرهای دیجیتال مانند پنلهای LCD به سمت برخورداری از کیفیت بالاتر گام برداشتند و در زمان اندکی نیز به نمایشگرهای خانگی تبدیل شدند. برای اتصال کامپیوتر به این نمایشگرها نیز از کابل DVI استفاده میشود. این کابل سه مدل مختلف دارد.
- DVI-A: سیگنالهای آنالوگ را انتقال میدهد و اجازه خواهد داد تا این سیگنالها با DVI سازگار باشند. درواقع این نوع تبدیل میتواند برای مانیتورهای CRT یا LCD های قدیمی با کیفیت پایین استفاده شوند.
- DVI-D: میتواند سیگنالهای دیجیتال جدیدتر را انتقال دهد.
- DVI-I: قادر است هم سیگنالهای آنالوگ و هم دیجیتال را منتقل کند.
با این حساب توجه داشته باشید که برای استفاده از کابلهای DVI شما دستگاهی در اختیار دارید که باید یا VGA را به DVI تبدیل کنید و یا اینکه DVI را به VGA. در این صورت است که این کابل به درد شما میخورد.
با کابل DVI شما دیگر شاهد استفاده از DVI بر روی تلویزیون های HD یا پلیرهای Blu-ray نخواهید بود، به هر حال، از آن جایی که به کابلهای صوتی اضافی نیاز است، شما هم دیگر تمایل به استفاده از DVI برای تلویزیون های فلت/ یا با صفحه نمایش مسطح را ندارید. اما برای مانیتورهای کامپیوتر که اغلب فاقد بلندگو هستند، هنوز DVI یک گزینه پرطرفدار محسوب میشود. هم چنین شما اتصالات DVI را نیز بر روی بعضی از ویدئو پروژکتورهای قدیمیتر میتوانید مشاهده کنید که معمولا در گوشه پر گرد وخاک یک دفتر افتاده اند. با این وجود، اگر ۴K میخواهید، پس لازم است که به سراغ HDMI یا DisplayPort بروید.
حداکثر رزولیشن (Resolution) پشتیبانی شده (در حالت دابل لینک) برای درگاه دی وی آی، ۲۵۶۰ در ۱۶۰۰ پیکسل (۲۵۶۰*۱۶۰۰ px) است. که پیشرفت قابل ملاحظه ای نسبت به VGA دارد.درحال حاضر اگرچه درگاه DVI جایگزین درگاه VGA شده و تقریبا رایج ترین درگاه برای ارتباط سیگنال های ویدئوای است، اما درگاه HDMI که یک پورت جدید است، مزیتها و قابلیتهای زیادی دارد که در مقایسه با DVI فوق العاده است.
وظیفه این درگاه انتقال دادههای تصویری به صورت دیجیتال از یک منبع ویدئوای به دستگاههای پخش کننده تصویر نظیر صفحههای نمایش (Monitors)، پروژکتورها (Projectors)، برخی از تلوزیونها و … است.
بیشتر بخوانید: علت آبی شدن صفحه تلویزیون چیست؟
کابل VGA
اتصال VGA در یک دورهای استاندارد صنعتی محسوب میشد و در حال حاضر یک کابل انتقال تصویر با یک پله عقبتر است، (VGA (Video Graphics Array یک اتصال صرفا تصویری آنالوگ است که دیگر به ندرت در تلویزیونها دیده میشود، با این وجود هنوز هم میتوانید رد و نشانهای از آن در رایانههای شخصی و پروژکتورهای قدیمی مشاهده کنید.
کابل VGA میتواند تا رزولوشن 640 در 480 پیکسل را در 16 رنگ پشتیبانی کند، همچنین با کاهش رزولوشن به 320 در 200 پیکسل میتوانید تعداد رنگ را تا 256 افزایش دهید. این حالت به نام «Mode 13h» نام داشته و معمولا زمانی مورد استفاده قرار میگیرد که رایانهی خود را به حالت «Safe Mode» بوت میکنید. همچنین در اواخر دههی 1980 و اوایل دههی 1990 میلادی، از این حالت برای گیمینگ در رایانه استفاده میشد.
کابل VGA میتواند سیگنالهای ویدئویی «RGBHV» را انتقال دهد. کدها به ترتیب معادل «Red»، «Green»، «Blue»، «Horizontal Sync» و «Vertical Sync» هستند. سوکت VGA از 15 پین تشکیل شده است که در سه ردیف 5تایی قرار دارند و معمولا نیز رنگ این کابلها آبی است. این سوکتها توسط دو پیچی که در دو کنار آن قرار دارند به خوبی به دستگاه مقصد متصل میشوند.