صدای نویز تلویزیون یکی از مشکلات رایجی است که بسیاری از کاربران هنگام تماشای برنامه ها با آن مواجه می شوند. این مشکل، تجربه دیداری و شنیداری را به طور قابل توجهی کاهش می دهد. وجود نویز در صدای تلویزیون ناشی از عوامل مختلفی مانند تداخل امواج رادیویی، مشکلات سخت‌افزاری یا تنظیمات نادرست دستگاه است که باید به دقت بررسی و رفع شود. در این مقاله به بررسی علل اصلی نویز داشتن صدای تلویزیون و روش‌های مؤثر برای رفع آن پرداخته‌ایم تا بدون مزاحمت این مشکل را برطرف کنید و از صدایی شفاف و بدون خش خش در تلویزیون خود لذت ببرید.
دلایل ایجاد صدای نویز تلویزیون
ساختار تلویزیون ها از مواد فلزی و پلاستیکی تشکیل شده است. در زمان روشن بودن دستگاه، تغییرات دمایی باعث انبساط و انقباض این مواد می‌شود. این فرآیند منجر به تولید صداهایی شبیه ترک خوردن یا نویز در تلویزیون می گردد.
شایان ذکر است که این نوع صدا ها آسیبی به دستگاه وارد نمی‌کنند و کاملاً طبیعی هستند. با این حال، نویز داشتن تلویزیون به دلایل دیگری نیز به وجود می اید؛ از جمله مشکلات مربوط به منبع تغذیه، اختلال در بلندگوها یا نقص در قطعات داخلی تلویزیون. در ادامه، به بررسی مهم ترین عوامل وجود نویز در صدای تلویزیون می پردازیم:
اتصالات نادرست یا شل
یکی از دلایل رایج در ایجاد صدای نویز تلویزیون، اتصال های ناپایدار یا شل میان تلویزیون و دستگاه های جانبی است. اگر کابل های متصل به تلویزیون، مانند کابل HDMI یا کواکسیال، به‌درستی در جای خود قرار نگرفته باشند یا آسیب دیده باشند، باعث اختلال در انتقال سیگنال صوتی می شوند. در نتیجه، صدایی غیرعادی تولید خواهد شد.
برای جلوگیری از این مشکل، تمام کابل‌ها را بررسی کنید. در صورت مشاهده پارگی یا فرسودگی، آن ها را با مدل های مقاوم تر و با کیفیت تر جایگزین نمایید. همچنین حتماً مطمئن شوید که اتصالات به‌طور کامل و محکم برقرار شده‌اند؛ چراکه شل بودن هر یک از کابل‌های ورودی باعث بروز صدای وزوز تلویزیون یا حتی اختلال در عملکرد کلی تصویر می شود.
مشکلات مربوط به تنظیمات صوتی
برخی مدل های تلویزیون دارای تنظیمات صوتی پیشرفته ای هستند. در صورت عدم سازگاری با سیگنال ورودی، منجر به نویز داشتن صدای تلویزیون می شوند. اگر با چنین مشکلی مواجه هستید، به بخش تنظیمات صدا در منوی تلویزیون خود مراجعه کنید و ویژگی های پیشرفته یا غیرضروری را غیرفعال نمایید.
در برخی موارد، وقتی تلویزیون با سیگنال صوتی ضعیف مواجه می‌شود، به‌صورت خودکار تلاش می‌کند تا آن را بهبود ببخشد. اما همین فرایند منجر به شنیده شدن صداهای غیرطبیعی می شود. تعویض منبع ورودی یا استفاده از پخش‌کننده‌ای با کیفیت بالاتر این اختلال را برطرف می کند.
ایراد در منبع تغذیه تلویزیون
در بسیاری از مواقع، منبع تغذیه معیوب عامل اصلی صدای نویز تلویزیون می باشد. ساختار منابع تغذیه در تلویزیون های امروزی بر اساس عملکرد دقیق خازن ها طراحی شده است. هنگامی که خازن ها بیش از حد شارژ می شوند یا به درستی تخلیه نمی‌گردند، صدایی غیرطبیعی و نویز مانند از تلویزیون شنیده می شود. این نوع نویز نه‌تنها آزاردهنده است، بلکه در صورت نادیده گرفتن، احتمال دارد به سایر قطعات سخت افزاری دستگاه نیز آسیب وارد شود.
بنابراین در صورت شنیدن چنین صداهایی، لازم است منبع تغذیه و عملکرد خازن‌ها توسط یک تکنسین متخصص بررسی شود تا از خرابی بیشتر جلوگیری گردد.
اتصالات الکتریکی نامناسب؛ از عوامل مهم صدای نویز تلویزیون
یکی از رایج ترین دلایلی که باعث خش خش صدای تلویزیون می شود، اتصالات الکتریکی ناصحیح میان تجهیزات جانبی و تلویزیون است. به‌عنوان مثال، اگر چند دستگاه به صورت همزمان به ورودی‌های AC مختلف متصل شوند و ارتباط آن‌ها از طریق کابل‌هایی مانند HDMI یا RCA برقرار باشد، این وضعیت منجر به تشکیل یک حلقه زمین و تولید نویز در سیستم صوتی می شود.
برای رفع این مشکل، تمامی دستگاه های متصل به تلویزیون را تنها از یک منبع برق تغذیه کنید. استفاده از یک محافظ برق یا تثبیت‌کننده ولتاژ مشترک چرخه الکتریکی را کنترل می کند. از این رو، از ایجاد صداهای غیرعادی جلوگیری می نماید. روش دیگر، آزمایش تک تک کابل ها و دستگاه ها است. کافی است یکی یکی آن‌ها را از برق جدا کرده و بررسی کنید که با قطع اتصال کدام دستگاه، صدای مزاحم از بین می‌رود. در صورتی که مشخص شد صدای نویز مربوط به یکی از وسایل جانبی است، آن دستگاه یا کابل آن باید تعویض یا بررسی شود.
در نهایت، اتصال صحیح کابل ارت (زمین) نیز نقش بسیار مؤثری در حذف وزوز صدای تلویزیون دارد و به عنوان یک نویزگیر مؤثر عمل می کند. اگر تجربه کافی در زمینه اتصالات الکتریکی ندارید، از یک کارشناس کمک بگیرید تا از آسیب های احتمالی جلوگیری شود.
تداخل در کابل ها و تأثیر آن بر صدای نویز تلویزیون
در برخی موارد، تمامی کابل هایی که به تلویزیون متصل شده اند کاملاً سالم و بدون مشکل ظاهری هستند. اما به دلیل چیدمان نادرست یا قرارگیری نزدیک به یکدیگر، دچار تداخل سیگنال می شوند. این نوع تداخل ها باعث ایجاد خش خش صدای تلویزیون می شود که برای کاربر بسیار آزاردهنده است.
برای جلوگیری از این مشکل، کابل های صوتی و تصویری را از کابل‌های برق جدا نگه دارید. عبور هم زمان این کابل‌ها از یک مسیر مشترک باعث اختلال در انتقال داده ها و ایجاد نویز می شود. همچنین استفاده از کابل هایی با کیفیت بالا، دارای شیلد محافظ و برند معتبر، تأثیر بسزایی در کاهش این‌گونه تداخلات خواهد داشت.
اختلال در پردازنده گرافیکی
اگر همراه با صدای نویز در تلویزیون، شاهد بروز خطوط سیاه یا پرش های تصویری در نمایشگر هستید، احتمال زیادی وجود دارد که منبع اصلی مشکل از پردازنده گرافیکی تلویزیون باشد. این نقص باعث می شود عملکرد صوتی و تصویری دستگاه با اختلال همراه شود و در نتیجه، تجربه تماشای شما را تحت تأثیر قرار دهد.
برای بررسی این مورد، وارد منوی تنظیمات تلویزیون شوید و گزینه‌ای تحت عنوان Underscan/Overscan را جستجو نمایید. با فعال یا غیرفعال کردن این تنظیم، در بسیاری از موارد خطاهای مربوط به پردازنده گرافیکی تشخیص داده شده و به‌صورت خودکار برطرف می شوند. در صورتی که مشکل ادامه پیدا کرد، دستگاه باید توسط تکنسین مجرب بررسی شود تا از آسیب های جدی تر جلوگیری گردد.
بررسی انواع نویز در تلویزیون
وجود نویز در صدای تلویزیون تجربه کاربر از تماشای برنامه های مورد علاقه‌اش را به شدت تحت تأثیر قرار می دهد. این نویزها در واقع سیگنال هایی ناخواسته هستند که باعث اختلال در کیفیت تصویر یا صدا می‌شوند. این سیگنال ها به شکل‌های مختلفی ظاهر می شوند؛ مانند برفک های تصویر، خطوط مزاحم، صدای خش خش تلویزیون، یا نقاط پراکنده ای که حس خوبی به بیننده منتقل نمی‌کنند. صدای نویز تلویزیون، در کنار اختلالات تصویری، یکی از نشانه های بارز این مشکل است.
دسته‌بندی نویزها در تلویزیون
به‌طور کلی، نویزها به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند: نویزهای خارجی و نویزهای داخلی. شناخت این دسته‌بندی ها به شما کمک می‌کند سریع‌تر منشأ مشکل را شناسایی کنید. سپس اقدامات لازم را برای برطرف‌سازی آن انجام دهید.
نویزهای خارجی
- نویز جوی (اتمسفری): این نوع نویز اغلب در اثر پدیده‌هایی مانند رعد و برق، طوفان‌های مغناطیسی خورشیدی یا اختلالات جوی به وجود می‌آید. نتیجه آن، ظهور برفک یا نقاط درشت در صفحه نمایش است که اغلب در مناطقی با شرایط جوی متغیر دیده می‌شود.
- نویز الکتریکی: وسایل الکتریکی خانگی مانند موتورهای الکتریکی، لامپ های مهتابی، ماکروویو و تلفن‌های بی‌سیم نویز های مزاحم در تصویر یا صدا ایجاد می کنند. این نویزها به شکل خطوط افقی یا عمودی در تصویر، یا صداهایی با فرکانس‌های غیرطبیعی شنیده می شوند.
- نویز ناشی از رفت و آمد: اگر محل زندگی شما نزدیک خیابان های شلوغ، ایستگاه قطار یا جاده های پر رفت و آمد باشد، این حرکت ها باعث اختلال در سیگنال دریافتی تلویزیون شده و نویزهایی در تصویر یا صدا به وجود می آید.
نویزهای داخلی
- نویز گرمایی: این نوع نویز ناشی از نوسانات طبیعی الکترون ها در مدار های داخلی تلویزیون است. بیشتر به شکل برفک یا نقاط بسیار ریز در تصویر دیده می شود و در دستگاه هایی با قطعات قدیمی یا در دمای بالا شایع تر است.
- نویز شات (Shot Noise): از دیگر نویز های داخلی، که در فرکانس های بالا رخ می دهد و حاصل حرکات تصادفی الکترون ها در مدار است. این نویز به‌طور هم زمان در تصویر و صدای تلویزیون ظاهر می شود.
- نویز ناشی از نقص فنی: اختلال در عملکرد قطعاتی مانند تیونر، آنتن داخلی، کابل ها یا حتی برد اصلی باعث ایجاد نویز داشتن تلویزیون می شود. این نوع مشکل به صورت ترکیبی از اختلال تصویری و نویز داشتن صدای تلویزیون بروز پیدا می‌کند و اغلب نیازمند بررسی تخصصی توسط تعمیرکار است.
روش های حل مشکل صدای نویز در تلویزیون
در شرایط عادی، صدای نویز تلویزیون به عنوان یک ایراد جدی شناخته نمی شود. با این حال همواره از دستگاه خود به درستی نگهداری کرده و شرایط مناسبی برای عملکرد آن فراهم کنید تا از بروز این نوع صداها پیشگیری شود. علاوه بر روش هایی که در بخش های قبلی برای رفع نویز معرفی شد، برخی نکات دیگر نیز وجود دارند که به کاهش پدیده انبساط قطعات داخلی کمک می کنند. چرا که در بسیاری از موارد، نویز های شنیده شده از تلویزیون ناشی از تغییر دمای محیط و در نتیجه انبساط و انقباض اجزای داخلی دستگاه هستند.
تهویه مناسب محیط اطراف تلویزیون
یکی از عوامل مهم در پیشگیری از صدای نویز تلویزیون، فراهم کردن تهویه مناسب در اطراف دستگاه است. زمانی که تلویزیون در فضایی با جریان هوای نامناسب قرار می‌گیرد، گرمای تولید شده توسط قطعات داخلی به خوبی دفع نمی شود. این موضوع باعث افزایش دمای قطعات پلاستیکی و انبساط غیر طبیعی آن‌ها شده و در نتیجه، صدا هایی شبیه ترک خوردگی یا نویز ایجاد می شود. در دفترچه راهنمای تلویزیون نیز به لزوم تهویه صحیح و رعایت فاصله از دیوار یا اجسام دیگر اشاره شده است.
اهمیت محل قرارگیری تلویزیون
جای قرارگیری تلویزیون نقش بسیار مهمی در جلوگیری از ایجاد نویز دارد. قرار دادن دستگاه در کنار پنجره یا در نزدیکی منابع نویز‌زا مانند خیابان های شلوغ باعث افزایش اختلالات صوتی می شود. علاوه بر آن، تلویزیون باید روی سطحی کاملاً صاف و بدون شیب قرار گیرد؛ زیرا کج بودن یا قرارگیری روی پایه‌ای ناپایدار، موجب ارتعاشات ناخواسته شده و صدای نویز ایجاد می کند.
جدا کردن دستگاه های جانبی از چندراهی برق مشترک
در مواردی، دلیل نویز داشتن صدای تلویزیون به اتصال دستگاه های دیگر نظیر جارو برقی، شارژر یا لپ تاپ به یک رابط برق مشترک با تلویزیون بازمی‌گردد. برای رفع این مشکل، همه دستگاه‌های جانبی را از چندراهی جدا کرده و تلویزیون را به‌طور مستقیم به یک پریز مستقل متصل کنید. همچنین استفاده از سیم ارت کمک زیادی به کاهش اختلالات الکتریکی و نویزهای مزاحم می کند.
فعالسازی قابلیت حذف نویز از منوی تنظیمات
بسیاری از تلویزیون های هوشمند امروزی دارای گزینه‌ای به نام Video Noise Reduction هستند که نویز های تصویری و صوتی را به میزان زیادی کاهش می دهد. برای فعال کردن این قابلیت، کافی است به منوی تنظیمات تصویر (Advanced Picture Settings) مراجعه کرده و گزینه مربوط به کاهش نویز را روشن نمایید. این روش به ویژه در هنگام تماشای کانال های با کیفیت پایین، بسیار مؤثر است.
تنظیم روشنایی تصویر برای کاهش نویز
برخی اختلالات تصویری که با صدای نویز همراه هستند، ناشی از تنظیم نامناسب روشنایی صفحه نمایش می باشند. وارد قسمت Sharpness یا تنظیمات تصویر شوید و سطح روشنایی را مجدداً تنظیم کنید. در بسیاری از موارد، تنظیم مناسب نور صفحه‌نمایش میزان نویز های بصری و صوتی را تا حد زیادی کاهش می دهد.
تعمیر قطعات معیوب توسط تکنسین متخصص
اگر تمامی روش های فوق را امتحان کردید و همچنان صدای نویز تلویزیون ادامه دارد، مشکل از قطعات سخت افزاری مانند منبع تغذیه یا پردازنده گرافیکی می باشد. در این صورت، بهترین راه حل سپردن دستگاه به یک مرکز تعمیراتی معتبر و متخصص است. تعمیرکاران حرفه ای با بررسی دقیق اجزای داخلی تلویزیون، منشأ نویز را شناسایی کرده و با کمترین هزینه، دستگاه را به حالت اولیه باز می گردانند.
👌 با دلایل روشن نشدن تلویزیون و نحوه رفع این مشکل آشنا شوید.
نکات مهم برای کاهش صدای نویز تلویزیون
برای کاهش یا حذف وجود نویز در تلویزیون ، رعایت چند نکته ساده اما مؤثر به‌طور قابل توجهی در بهبود کیفیت صدا و تصویر تأثیرگذار می باشد. در ادامه به اقدامات ضروری در این زمینه اشاره می‌کنیم:
- پیش از هر اقدامی، حتماً سیم اصلی برق تلویزیون را بررسی کنید. اگر کابل اتصال دچار آسیب یا پارگی باشد، باعث ایجاد اختلالات صوتی و نویز می شود.
- محل قرارگیری تلویزیون را با دقت انتخاب کنید. از قرار دادن دستگاه در کنار پنجره یا محیط‌های شلوغ و پر سر و صدا خودداری نمایید؛ زیرا این مکان ها مستعد جذب نویز های خارجی هستند و پارازیت بیشتری تولید می‌کنند.
- دستگاه های برقی که نویز ایجاد می‌کنند، مانند جاروبرقی، سشوار یا شارژر، نباید همزمان با تلویزیون به یک چندراهی یا پریز برق مشترک متصل شوند. قطع ارتباط این وسایل از منبع برق مشترک به میزان زیادی نویزهای مزاحم را از بین می برد.
- یکی از نکاتی که نادیده گرفته می شود، میزان روشنایی صفحه نمایش است. تنظیم درست روشنایی از طریق منوی Sharpness در تنظیمات تصویر، به کاهش نویز های تصویری و در برخی موارد حتی صوتی کمک می‌کند.
- بسیاری از تلویزیون های جدید دارای گزینه‌ای تحت عنوان Noise Reduction هستند که کافی است آن را از مسیر Advanced Picture Settings فعال نمایید.
- در این بخش، وارد منوی Video Noise Reduction شوید و حالت نویزگیر را فعال کنید. برای حذف کامل پارازیت، گزینه را روی حالت Minimum تنظیم نمایید تا نویزها تا حد ممکن کاهش یابند.
